Η διαφραγματοκήλη είναι μια συνήθης διαταραχή, κατά την οποία κάποιο όργανο της κοιλίας προπίπτει μέσα στη θωρακική κοιλότητα (δηλαδή πάνω από το διάφραγμα) διαμέσω του οισοφάγειου τρήματος.
Υπάρχουν τέσσερις τύποι διαφραγματοκήλης:
-
Διαφραγματοκήλη τύπου Ι ή κατ’επολίσθηση διαφραγματοκήλη, στην οποία η γαστροοισοφαγική συμβολή έχει μετατοπιστεί πάνω από το διάφραγμα, ενώ ο θόλος του στομάχου βρίσκεται στη φυσιολογική του ανατομική θέση, κάτω από το διάφραγμα.
-
Διαφραγματοκήλη τύπου ΙΙ ή αμιγής παραοισοφαγοκήλη, στην οποία η γαστροοισοφαγική συμβολή παραμένει στη φυσιολογική της ανατομική θέση, κάτω από το διάφραγμα, αλλά τμήμα του θόλου του στομάχου μετατοπίζεται διαμέσω του οισοφάγειου τρήματος στη θωρακική κοιλότητα.
-
Διαφραγματοκήλη τύπου ΙΙΙ, η οποία αποτελεί συνδυασμό διαφραγματοκήλης τύπου Ι και ΙΙ, στην οποία τόσο η γαστροοισοφαγική συμβολή όσο και ο θόλος του στομάχου μετατοπίζονται διαμέσω του οισοφάγειου τρήματος πάνω από το διάφραγμα.
-
Διαφραγματοκήλη τύπου IV, στην οποία άλλο όργανο της κοιλίας πλην του στομάχου, όπως είναι το επίπλουν, το παχύ ή το λεπτό έντερο, μετατοπίζεται διαμέσω του οισοφάγειου τρήματος πάνω από το διάφραγμα.
Πάνω από 95% των περιπτώσεων διαφραγματοκήλης είναι τύπου Ι. Οι τύποι ΙΙ-IV χαρακτηρίζονται ως παραοισοφαγοκήλες. Από τις παραοισοφαγοκήλες, η συντριπτική πλειοψηφία (>90%) είναι τύπου ΙΙΙ, ενώ σπανιότερες είναι οι τύπου ΙΙ.
Χαρακτηριστικό όλων των προαναφερόμενων τύπων διαφραγματοκήλης είναι ότι τα προπίπτοντα σπλάγχνα διέρχονται μέσα από το οισοφάγειο τρήμα. Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες, σπάνιες μορφές, διαφραγματοκήλης, στις οποίες τα σπλάγχα προπίπτουν στη θωρακική κοιλότητα μέσα από άλλα ανοίγματα του διαφράγματος, επίκτητα (μετά από τραυματισμό) ή συγγενή (κήλη Bochdalek και Morgagni).
Η συμπτωματολογία ειδικά στις διαφραγματοκήλες τύπου Ι είναι αυτή της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και περιλαμβάνει, συνήθως, οπισθοστερνικό καύσος/άλγος, ναυτία και εμέτους. Στις περιπτώσεις μεγάλης παραοισοφαγοκήλης μπορεί να προστεθούν και συμπτώματα αναπνευστικής δυσχέρειας.
Στη διάγνωση μιας διαφραγματοκήλης συμβάλλουν το ιστορικό, η κλινική εικόνα, η απλή ακτινογραφία, το βαριούχο γεύμα, η οισοφαγογαστροσκόπηση και η αξονική τομογραφία Προεγχειρητικά είναι απαραίτητη η διενέργεια μανομετρίας οισοφάγου με σκοπό την αναγνώριση της παρουσίας ή όχι κάποιας διαταραχής της κινητικότητας του οισοφάγου. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης εξέτασης μπορούν να καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τον τύπο της αντιπαλινδρομικής επέμβασης.
Επιπλέον, η pHμετρία αν και δε συμβάλλει στη διάγνωση της διαφραγματοκήλης, θα πρέπει να πραγματοποιείται προεγχειρητικά σε κάθε ασθενή με παραοισοφαγοκήλη, καθώς τα αποτελέσματά της (παρουσία ή όχι παλινδρόμησης) μπορούν να καθορίσουν το είδος της επέμβασης (προσθήκη ή όχι αντιπαλινδρομικής επέμβασης).
Θεραπεία διαφραγματοκήλης
Οι διαφραγματοκήλες τύπου Ι, εφόσον δεν συνοδεύονται από συμπτώματα και σημεία γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, δεν απαιτούν συνήθως θεραπεία. Αν είναι όμως συμπτωματικές, κρίνεται απαραίτητη η θεραπευτική παρέμβαση. Θεραπεία πρώτης γραμμής αποτελεί η φαρμακευτική αγωγή, σε συνδυασμό με αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς. Εφόσον τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με τα συντηρητικά μέσα, τίθεται η ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου.
Θεραπεία εκλογής κάθε συμπτωματικής παραοισοφαγοκήλης (δηλαδή διαφραγματοκήλης τύπου ΙΙ, ΙΙΙ και IV) είναι η χειρουργική αντιμετώπιση. Σε ασθενείς με ασυμπτωματική παραοισοφαγοκήλη στην τελική απόφαση για την διενέργεια ή όχι επέμβασης για τη διόρθωση της κήλης θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη η ηλικία του ασθενούς και τα συνοδά προβλήματα υγείας.
Επέμβαση εκλογής στις μέρες μας για την συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με διαφραγματοκήλη είναι η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση, καθώς παρουσιάζει τα παρακάτω σαφή πλεονεκτήματα έναντι της ανοικτής τεχνικής:
- λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
- μικρότερα ποσοστά περιεγχειρητικής νοσηρότητας
- ταχύτερη ανάρρωση
- μικρότερη νοσηλεία
- γρηγορότερη επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες
- καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
Σε γενικές γραμμές στη διάρκεια της επέμβασης ανατάσσονται τα προπίπτοντα σπλάγχνα στην φυσιολογική τους ανατομική θέση (κάτω από το διάφραγμα), παρασκευάζεται και αφαιρείται ο σάκος της κήλης και γίνεται σύγκλειση των σκελών του διαφράγματος με ραφές, με σκοπό την ελάττωση του μεγέθους του οισοφάγειου τρήματος. Σε περιπτώσεις μεγάλης διαφραγματοκήλης μπορεί να κριθεί απαραίτητη και η τοποθέτηση ειδικού πλέγματος προς ενίσχυση της πάσχουσας περιοχής.
Με την ολοκλήρωση της αποκατάστασης κάθε διαφραγματοκήλης, θα πρέπει η γαστροοισοφαγική συμβολή να βρίσκεται κάτω από το διάφραγμα και το μήκος της οισοφαγικής μοίρας του οισοφάγου να είναι τουλάχιστον 2-3 εκ.
Επιπλέον, εφόσον η επέμβαση εκτελείται για διαφραγματοκήλη τύπου Ι, θα πρέπει οπωσδήποτε να πραγματοποιείται και θολοπλαστική (θολοπτύχωση). Ο τύπος της θολοπλαστικής (ολική ή Nissen έναντι μερικής, Dor ή Toupet) εξαρτάται από τις προτιμήσεις του χειρουργού, αλλά κυρίως από τα αποτελέσματα της μανομετρίας οισοφάγου. Για τις άλλες μορφές διαφραγματοκήλης, η εφαρμογή ή όχι θολοπλαστικής εξαρτάται από τα αποτελέσματα της προεγχειρητικής pHμετρίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εναλλακτικά της θολοπλαστικής, μπορεί να γίνει πρόσθια γαστροπηξία.
Τελευταία εξέλιξη της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης μιας κήλης Spiegel αποτελεί η εκτέλεση αυτής χρησιμοποιώντας το ρομποτικό σύστημα Da VinciΤΜ (ρομποτική χειρουργική). Η ρομποτική αποκατάσταση της διαφραγματοκήλης συνδυάζει τα προαναφερθέντα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής αποκατάστασης μιας κήλης Spiegel, με τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε ρομποτικής επέμβασης είναι η επίσημη πιστοποίηση του χειρουργού.
Ο κ. Χατζημαυρουδής είναι πιστοποιημένος χειρουργός στην χρήση του ρομποτικού συστήματος Da Vinci
Το «Κέντρο Σύνθετων Κηλών και Ανακατασκευής Κοιλιακών Τοιχωμάτων» είναι πιστοποιημένο διεθνώς ως CENTER OF EXCELLENCE. Γιατί όμως είναι και μοναδικό στην Ελλάδα;
Γρηγόρης Χατζημαυρουδής, Καθηγητής Χειρουργικής, πιστοποιημένος SURGEON OF EXCELLENCE & MASTER SURGEON από την SRC